|
|
ျမန္မာနယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ကိုဗစ္-၁၉ ကပ္ေရာဂါ
ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ လႊမ္းမိုးထားသည့္ လူမႈဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈပုံစံမ်ား
|
|
|
|
|
|
| |
This report was first published in November 2020 in English as Myanmar’s cross-border migrant workers and the Covid-19 pandemic.
၂၀၂၀ခုႏွစ္ကို ကိုဗစ္-၁၉ ကမာၻ႔ကပ္ေရာဂါျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ခုႏွစ္အျဖစ္ အၿမဲတေစအမွတ္ရေနေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ထိုကမာၻ႔ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ႀကီးမားသည့္ ေနာက္ဆက္တြဲအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။ ထိုအထဲမွ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအေနျဖင့္ ကိုဗစ္-၁၉ေၾကာင့္ အလြန္ထိခိုက္ခံစားခဲ့သူမ်ားတြင္ ယခုအခ်ိန္ထိ ပါဝင္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ကမာၻ႔ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ ၎တို႔ဘဝမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ထုတ္လုပ္မႈဝန္းက်င္ နယ္ပယ္ (ဥပမာ အလုပ္အကိုင္မ်ား၊ အလုပ္သမားေဈးကြက္ စသည္) ႏွင့္ ေန႔တစ္ဓူရွင္သန္မႈဝန္းက်င္ နယ္ပယ္ (ဥပမာ ေန႔စဥ္စားဝတ္ေနေရး ဖူလုံေရး၊ ကေလးသူငယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ပင္စင္ စသည္) တို႔တြင္ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့ပါသည္။ ယခုအစီရင္ခံစာသည္ အလုပ္သမားမ်ား၏ လူမႈစီးပြားေရးဆိုင္ရာအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ ေနသာထိုင္သာရွိမႈအေျခအေန အေပၚေလ့လာထားပါသည္။ ယခုအစီရင္ခံစာတြင္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားသည္ မည္သူမ်ားျဖစ္သည္၊ အဘယ္ေၾကာင့္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္ရသည္၊ ၎တို႔၏ အေျခအေနမ်ားအေပၚ မည္ကဲ့သို႔ရႈျမင္ၾကသည္အေပၚ သုံးသပ္ ေဆြးေႏြးထားပါသည္။ ၎တို႔တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းမ်ားကိုလည္း မီးေမွာင္းထိုးျပထားပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ဇာတ္ေၾကာင္းမ်ားကို အထူးတင္ျပျခင္းျဖင့္ အစားအစာ၊ ခိုလႈံရာေနရာ၊ အဝတ္အစား၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စသည့္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ၎တို႔မွ လက္လွမ္းမွီႏိုင္မႈအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိသည့္ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ႏွင့္ ထိုမွတဆင့္ မည္သည့္အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ လက္ရွိအလုပ္အကိုင္ေနရာႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အမ်ိဳးအစား ကို ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့သည္ကို သိျမင္လာႏိုင္သည္။
လူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ဇာတ္ေၾကာင္းမ်ားကို ပို၍က်ယ္ျပန႔္သည့္အေျခအေနႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္နားလည္ႏိုင္ရန္ အျခားအစီရင္ခံစာမ်ား၊ သုေတသနမ်ား၊ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝထားသည့္ စာတမ္းမ်ား အသုံးျပဳထားၿပီး ထို႔အျပင္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေပါင္း ၁၃၆ ဦး၏ ေျဖဆိုခဲ့သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို စုေပါင္းကာ ထပ္ခါတလဲ ျမင္ေတြ႕ရသည့္ အေျခအေနမ်ား၊ ပုံသ႑န္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ထားပါသည္။ ကြၽႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင့္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို အလြန္အေရးပါသည့္ အခ်ိန္ကာလတြင္ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ယခုလက္ရွိကာလသည္ အတိတ္ကာလမွ အေမြဆက္ခံခဲ့ရေသာ လူမႈဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈပုံစံမ်ား (social structures)ေအာက္တြင္ ပုံေဖာ္ခံထားရကာ အလြန္အႏၲရာယ္မ်ားသည့္ ကမာၻ႔ကပ္ေရာဂါေၾကာင့္ လက္ရွိကာလတြင္ ထပ္မံျပ႒ာန္းခံေနရျပန္သည္။ ထို႔အျပင္ ယခုကာလကို ၎တို႔ႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ား၊ ရပ္႐ြာလူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ ပိုေကာင္းလာမည့္ အနာဂတ္ဖန္တီးရန္ ၎တို႔၏ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား အေပၚအေျခခံၿပီး သေဘာေပါက္ နားလည္ႏိုင္သည္။
စာဖတ္သူမ်ားအား ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ ဘဝဇာတ္လမ္းမ်ားကို ဖတ္ရႈေပးရန္ႏွင့္ ထိုဇာတ္လမ္းမ်ားကို ရပ္႐ြာလူမႈအသိုက္အဝန္းတြင္းေျပာဆိုဖလွယ္မႈမ်ား တြင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ တိုက္တြန္းလိုပါသည္။ လက္ရွိႀကဳံေတြ႕ေနရေသာ အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္အလိုငွာ အစီရင္ခံစာမွတဆင့္ သိျမင္နားလည္မႈ ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုအား ေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား ႏွင့္အတူ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွတဆင့္ ျပည္သူအေရးေဆာင္႐ြက္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္လည္းေကာင္း အေထာက္အကူျပဳႏိုင္၍ လူမႈတရားမွ်တမႈရွိေသာ ကပ္ေရာဂါ အလြန္ကာလအသစ္ တစ္ခုတည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္ေမွ်ာ္မွန္းပါသည္။
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
