|
This commentary written by Kyaw Lynn was first published in English as
The National League for Democracy: A Party for Democracy or Federalism? on 2 October 2020.
ျမန္မာ့သမိုင္း၏အႀကီးမားဆံုးေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္လူထုအေရးေတာ္ပံုႀကီးမွ ထြက္ေပၚလာ ေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခုသည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ ၄င္း၏အေျခခံ ဗီဇဝိဉာည္ (founding spirit) ႏွင့္ က်င့္၀တ္ဆႏၵ (spirit) အား ဖယ္ခြာသြားေနသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား စက္တင္ဘာ ၂၇၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ဦးေအာင္ေရႊ၊ ဦးတင္ဦး၊ ဦးၾကည္ေမာင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ဦးေအာင္ႀကီးတို႔၏ ဦးေဆာင္မွုျဖင့္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ေနာင္နွစ္မ်ားတြင္ ၄င္းအေနျဖင့္ (ဦး) ခြန္ထြန္းဦး ဦးေဆာင္ေသာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ဦးေစာျမေအာင္ဦးေဆာင္ေသာ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကဲ့သို႔ေသာ လူမ်ိဳးစုပါတီမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေသြးစည္းေရးအေပၚ အေျခခံေသာ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရးကို ေကာင္းစြာထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမွုမ်ားတြင္လည္း တက္ႂကြစြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါသည္။
|
|
|
၂၀၁၇ ခုနစ္တြင္ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္သည္ နွစ္ ၇၀ ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန့ အခမ္းအနားသို ့တက္ေရာက္စဥ္။ ဓါတ္ပံု- ဧရာဝတီ
|
|
|
|
|
|
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ဒီမိုကေရစီအတြက္လား၊ ဖက္ဒရယ္အတြက္လား |
ေက်ာ္လင္း
07 အောက်တိုဘာလ 2020
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အဆိုပါပါတီ(၃)ခု (အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းတိုင္းရင္း သားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္) တို႔သည္လည္း ၄င္းတို့၏ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ခံနယ္ေျမမ်ားတြင္ အမ်ားစုအႏိုင္ရရွိခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်ိန္တြင္ စစ္အစိုးရျဖစ္ေသာ ‘ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀မ္ပိျပားမွုတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕’ (န.၀.တ) (State Law and Order Restoration Council- SPDC) အေနျဖင့္ အာဏာလြွဲေပးရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုလွုပ္ရွားေသာ အုပ္စုမ်ားကိုလည္း ျပင္းထန္စြာႏွိပ္ကြက္ခဲ့ျပန္သည္။ တုန္႕ျပန္သည့္အေနျဖင့္ အဆိုပါ ပါတီ(၃)ခုစလံုးသည္ လည္း တပ္မေတာ္မွ ဦးေဆာင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွုမ်ားတြင္ ပါ၀င္ရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့ၾကသည္။ တပ္မေတာ္ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံျပဳထားေသာ ျပည္ေထာင္စု ၾကံခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ (Union Solidarity and Development Party- USDP)မွ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ ၂၀၁၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲထိတိုင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကျခင္း မရွိဘဲ ဒီမိုကေရစီအမာခံမ်ားအျဖစ္ ရင္းနွီးေသာ ဆက္ဆံေရးကိုထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီမွအာဏာရလာသည့္တိုင္ေအာင္ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္ေသာ အရပ္သား တစ္ပိုင္းအစိုးရ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွုမ်ားကိုသတိႀကီးစြာျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကသည္။
ထိုအခ်ိန္ထိတိုင္ေအာင္ စစ္တပ္(သို႔) စစ္တပ္မွေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားေသာ စနစ္ အားဆန္႕က်င္ရာတြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အဓိကဗ်ဴဟာမွာ ဒီမိုကေရစီ အုပ္စုမ်ား၊ လူမ်ိဳးစုႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ အေျခခံက်က် ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးပင္ ျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ အဆိုပါဗ်ဴဟာမွာ တပ္မေတာ္အား အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးတြင္ တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ေနရာေပးထားေသာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေအာက္တြင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအား ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳအႏိုင္ရသည္ႏွင့္ စတင္ေျပာင္းလဲလာေတာ့သည္။ ထိုကဲ့သို့ စစ္တပ္အားဖြဲ႕စည္းပံုအရ သီးျခားအာဏာမ်ားေပးထားျခင္းသည္လည္း အႏိုင္ရ ပါတီအား ႏိုင္ငံအနာဂတ္အတြက္ အေရးႀကီးေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ နယ္စပ္ေရးရာႏွင့္ လံုျခံဳေရးက႑တို႔တြင္ အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းကို ကန္႕သတ္ထားေပ သည္။ (ေအာက္တြင္ ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္)
ထိုကဲ့သို႔ ကန္႕သတ္ခ်က္မ်ားရွိေနသည့္တိုင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေျပာင္းလဲလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ တျခားေသာ မူဝါဒဆိုင္ရာနယ္ပယ္မ်ား လည္းရွိေနပါသည္။ ယခု ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုေအာက္တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေနျဖင့္ ဗဟိုႏွင့္ ျပည္နယ္/တိုင္းအစိုးရမ်ားကို စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္သလို၊ လႊတ္ေတာ္ (၃) ရပ္စလံုးတြင္လည္း ေရြးေကာက္ခံပိုင္ခြင့္ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ ၄င္းအေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အမ်ားစုအႏိုင္ရရွိၿပီးသည္ႏွင့္ တျခားေသာ လူမ်ိဳးစုပါတီမ်ား၏ ျပည္နယ္ မ်ားတြင္အႏိုင္ရရွိျခင္းကို အေလးထားမွု လြန္စြာနည္းပါးခဲ့ေပသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေဘးဖယ္ ခ်န္ထားခဲ့ျခင္းသည္ပင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအစိုးရ၏ အဓိကအားနည္းခ်က္ တစ္ခုျဖစ္ေပ လိမ့္မည္။
|
|
|
|
|
|
|